Hlýnandi loftslag mun hafa jákvæð áhrif á afkomu vatnasilunga í nyrstu héruðum Kanada, að minnsta kosti til skamms tíma. Það mun birtast í auknum vaxtarhraða og aukinni útbreiðslu þeirra í vötnum á svæðinu. Þetta sýna niðurstöður umfangsmikillar rannsóknar vísindamanna sem staðið hefur yfir í hálfan annan áratug og nær til hundraða þúsunda vatna sem ekki hafa verið rannsökuð með þessum hætti áður. Sagt er frá niðurstöðum í grein sem birtist í nýjasta hefti vísindaritsins Nature Climate Change en meðal höfunda hennar er Steven Campana, prófessor við Líf- umhverfisvísindadeild Háskóla Íslands.
Steven, sem er kanadískur að uppruna en starfað við Háskóla Íslands undanfarin fimm ár, hefur ásamt kollegum sínum frá Kanada og Bandaríkjunum stundað rannsóknir í vötnum í nyrstu og afskekktustu héruðum Kanada, eina 2000 km fyrir norðan Toronto. „Þetta er vægast sagt afskekkt, við vorum um 200 kílómetra frá næstu mannabyggðum. Þetta eru heimkynni tegunda eins og sauðnauta, hreindýra, refa og úlfa og þau voru reglulegir gestir í vinnubúðum okkar,” segir Steven og bætir við að líklega hafi vísindahópurinn verið fyrstu mennirnir til þess að koma að mörgum vatnanna sem rannsökuð voru.
Í þeim er að finna silungategund sem getur orðið allt að metri á lengd og 35 kíló og er náskyld bleikjunni sem finna má víða á norðurslóðum, þar á meðal í íslenskum vötnum. Lítil sem engin veiði hefur verið í flestum þeim vötnum sem könnuð voru í rannsókninni vegna fjarlægðar frá mannabyggðum. Hins vegar er talið líklegt að það muni breytast samfara hlýnandi loftslagi á norðurslóðum. Óttast vísindamenn að tegundin geti verið viðkvæm fyrir ofveiði þar sem hún er talin vaxa hægt.
Silungar geta orðið allt að 65 ára á svæðinu
Alls stóðu rannsóknirnar yfir í 15 ár og á þeim þeim tíma veiddi hópurinn og mældi og rannsakaði 4.600 silunga úr 55 vötnum í nyrstu héruðum Kanada. „Við rannsóknirnar nýttum við litla uppblásna báta og net til þess að ná í silung í vötnunum en í mörgum þeirra reyndist mikið af bæði silungi og bleikju sem reyndust mun stærri en í vötnum sunnar í landinu,“ segir Steve.
Sérstök áhersla var á rannsóknir á svokölluðum kvörnum sem finna má í hauskúpum beinfiska en í þeim myndast hringir líkt og árhringir trjá sem gefa til kynna aldur dýranna. „Kvarnir úr silungum úr vötnunum sýndu að þeir geta orðið 65 ára gamlir sem er mun eldra en silungar í vötnum sem liggja sunnar eða þar sem veiði er mikil,“ bendir Steve á en hann hefur í rannsóknum sínum m.a. þróað leiðir til að ákvarða aldur fiskitegunda.
